5 oktober, Internationale dag van de leraar

Ik mis mijn oude werkplek; het Mozaïek in Arnhem nog steeds maar gelukkig lijkt het net of ik op het Mozaïek in Rwanda terecht ben gekomen! Hiermee bedoel ik dat mijn PABO super goed georganiseerd is. Het is ongelofelijk wat men hier voor elkaar krijgt, Savé staat samen met Mururu, waar Janneke werkt, dan ook bekend als beste van het land. De lessen zijn van minuut tot minuut getimed! Ik ben heel tevreden met mijn directeur, hij is een goede manager, tijdens vergaderingen spoort hij de leerkrachten aan mee te denken, hun mening te geven, te stemmen etc. Ook hier hebben we net als op t Mozaïek werkgroepen die activiteiten organiseren (een avond show met studenten die gedichten, debat en dialogen opdragen, een team uitje naar Bujumbura, Burundi etc.)
Ik heb al veel intelligente studenten en mensen gesproken hier in Rwanda, ik was diep onder de indruk van hun drive ALS ZE ZO DOOR GAAN, WOW! Deze mensen, in het land met 1000 heuvels, kunnen echt bergen verzetten!
Op het Mozaïek kregen we vaak taart of sausijsjes getrakteerd op de dag van de leraar, hier brochette inyama y’ihene (spies van geitenvlees) met inzoga (bier), of fanta! Hoewel ik vegetarisch eet kon ik na 3 biertjes en met de nodige honger de verleiding niet weerstaan! En.. heeeeeerlijk! Zo schattig als ze eruit zien, zo heerlijk als ze smaken! Ik ben echt dol op geitjes (en ook op bier inmiddels). De dag van de leraar werd dit jaar (is per jaar verschillend blijkbaar) uitgeroepen vrije dag.. Dus een hele dag om het samen te vieren. ’s Ochtends een voetbal wedstrijd gespeeld tegen de andere middelbare scholen van Savé. Waarvoor we al zo’n 2 weken dagelijks een half uurtje aan het trainen waren! Daarna een paar uur speech en toen lekker eten, drinken en.. dansen!
Ik had nog een serieus gesprek met een student van de universiteit van Kigali instituut of Education (KIE) die stage loopt op onze PABO. We spraken o.a. over apartheid in Zuid-Afrika. Nu heb ik 10 jaar geleden toen ik daar was mijn verontschuldigingen vaak gemaakt waarop dan lachend werd gereageerd dat het nergens voor nodig was. Alex herinnerde mij eraan dat het de Nederlanders zijn die erom bekend staan met hun “Apartheid”, verschil gemaakte te hebben in waarde tussen mensen gebaseerd op huidskleur. Natuurlijk deden andere Europese landen dit ook met hun kolonies door hen als slaven in te zetten en te exporteren, maar het wereldwijde begrip “Apartheid" is inderdaad een Nederlands woord! Oei!!
Wanneer ik op straat loop roepen mensen: Muzungu, wat ‘blanke’ betekend. De student zei ook dat blanken het voorbeeld zijn voor veel Afrikanen. Wij zijn intelligent en zij willen ons graag kopiëren. Ik zei meteen dat intelligentie niets met huidskleur te maken heeft. Dat het te maken heeft met kansen en toegang tot kennis. Dat er ook domme blanken zijn! Waarop ik mezelf meteen corrigeerde en uitlegde dat er verschillen bestaan in hersencapaciteit tussen mensen maar dit zeker geen verband houdt met huidskleur etc. (Dat deze mensen misschien fysiek sterk zijn en elke maatschappij mensen nodig heeft met verschillende capaciteiten en ik daarom wens dat iedereen gelijk gewaardeerd wordt.) Interessant om te horen hoe hij over deze zaken dacht. Later op de avond sprak ik een leraar die ook zei dat het geloof in eigen kunnen een groot issue is voor veel Rwandese studenten!
Op het eind van de avond spraken mijn collega’s hun waardering uit voor het feit dat ik nu al zo betrokken was bij het team. Dat deed me goed! Een mooie afsluiting van een gezellige dag waarop ik ook weer wat Kinyarwanda bij heb geleerd: Ku buzima bwacu (cheers, to our lives)! Mijn collega's en ik hebben hetzelfde salaris dit helpt om gelijkwaardig met elkaar om te gaan en te weten wat zij/wij ons kunnen permitteren: We kunnen eens per week een biertje drinken dus dat is top!
Zondag en maandag ging ik op bezoek bij een andere PABO. Na een prachtige 4 uur durende reis kwam ik aan op m'n bestemming in Kibuye (aan Lake Kivu)! Het was inspirerend om te zien hoe mijn ervaren VSO collega (al een jaar aan t werk op deze PABO) haar lessen gaf! Ook was het heel gezellig kletsen met deze 2 meiden die van mijn leeftijd zijn en het geluk hebben samen te wonen. Mary, Iers, is MRA (PABO) net als ik, de ander , Catherine, Canadees, TMA (leerkrachten begeleiden). We zijn pizza gaan eten aan Lake Kivu (hotel Home Saint Jean) met adembenemend uitzicht (zie foto)! Een zeer geslaagd werkbezoek!
Mijn VSO district (Gisagara) vergadering was ook zeer geslaagd (zie foto bananenbomen op berg). Het is zo leerzaam om te leven in een rural area (waar de mensen echt arm zijn). De heenreis op de motor was een geweldige rit, 1 van mijn mooiste ervaringen ooit! Als klein meisje in Burgers zoo, (in de bush,) fantaseerde ik altijd over hoe het leven zou zijn als je echt in een plaggen hutje zou wonen tussen de bananen bomen in de tropen en nu woon ik echt tussen de mensen die zo leven hier! Hoewel het nog steeds voelt als een droom! Al die vrouwen met manden vol fruit en groente op hun kop, borstvoeding gevende vrouwen, kindjes in lompen die voetballen met een kranten prop en met elastiekjes eromheen, een fietswiel met een stok voort rollen, propellers maken met stokjes en blaadjes, Het mooiste is om ze te zien stralen!!
De terugweg een uur later was heel anders, regen, kou, onweer! Wat heen een onvergetelijk mooi ritje was van 40 min, was terug even onvergetelijk maar dan doodeng en ander half uur!! De motor slipte wel 10 keer bijna onderuit, ik hing steeds met één been in de lucht en t andere op de grond! ECHT heel eng. Het werd na een uur pikdonker en dan mag je eigenlijk niet meer reizen omdat de weg te gevaarlijk is maar ja, geen andere keus! Ik heb hem maar een fooi gegeven en omdat we voor VSO een kasboekje moeten bijhouden moest hij ook nog tekenen in t pikkedonker en stromende regen. Ik dacht ik sla z’n nr op voor als ik nog eens een betrouwbare motordriver nodig heb, hij denkt volgens mij dat we een date hebben, ja, valt ook niet mee als je elkaars taal niet spreekt!
Aangezien ik al 2 dagen geen water uit de kraan heb en de pomp 20 min. lopen is, heb ik 3 emmers regenwater opgevangen om te douchen morgen en de was te doen (ik zag de vrouwen onderweg dit doen).
Ja, wel leuk hoor. Ik besefte maar weer eens hoeveel water een mens (ook in Rwanda) gebruikt voor eten, drinken, wassen, wc doorspoelen etc.!
Nu moet ik dus al een paar dagen met 2-3 liter per dag doen (eens per dag wc doorspoelen met het vuile afwas water). Inventiviteit is ook een belangrijke VSO skill.
Eenmaal binnen lekker droge kleren aan getrokken en geluisterd naar t getik van de regen op m’n aluminium dak. Zo’n bui kan je ook midden op de dag overvallen, binnen een kwartier betrekt de stralende lucht en valt er een stortbui! Ik denk dan altijd aan de mensen die in de rijstvelden werken voor een prikkie per dag en enkel kunnen schuilen in hun blader hutjes (zie foto) en om thuis te komen meer dan een uur moeten lopen op hun blote voeten!
Gister (heel uniek hier) hagelbui gehad met stenen als knikkers (zie foto). Indrukwekkend om te zien maar vreselijk aangezien t alle gewassen heeft vernield, m’n collega's vertellen me dat de mensen nu echt honger gaan lijden en de prijzen op de markt zullen stijgen. Ik vroeg hen of er oplossingen zijn?! Antwoord: God zal ons helpen!
Het is fascinerend om te zien hoe gelovig de mensen zijn! Ben afgelopen zondag met m’n 23jarige Rwandese vriendin Christine (die in Butare woont en studeert) naar haar kerk geweest! Prachtige piano muziek, liederen worden gezongen vol passie met gesloten ogen. Er werd gebeden voor de wezen, zelfs voor de zojuist getroffen gezinnen in Amerika! Mensen in tranen, handen uitgestrekt naar de hemel richtend tot god of juist nederig geknield. Ik was ontroerd en heb ook traantjes weggepinkt! Ik verstond nauwelijks iets (vanwege t Kinyarwanda) maar vond het heerlijk deze 3 uur van bezinning, een geweldige spirituele ervaring.

Wist je dat:
• Savé lange tijd de dichtstbevolkte en daardoor armste gemeente van Rwanda was?
• In Savé de eerste/oudste kerk van Rwanda staat?
• Deze 2 feiten nauw gerelateerd zijn (vanwege het katholieke geloof dat tegen Family planning is).
• Men landelijk Family planning predikt tijdens de Umuganda, de mensen op het hart drukt niet meer dan 3 kinderen per gezin te krijgen?
• Mijn collega zelfs voor het Chinese beleid, 1 kind per gezin is (en idd zelf 1 dochter heeft).
• Dit is omdat hij zich terecht ernstig zorgen maakt over de overbevolking in Rwanda (met een verdubbeling van de bevolking de afgelopen 20 jaar!! En nogmaals een verdubbeling wordt verwacht de komende 10 jaar!)
• Mijn collega, non, Sylvia (die ik graag mag) de studenten leert dat god tegen het gebruik van condooms is?
• Er prevent AIDS campagnes zijn die boxen met gratis condooms ophangen in t hele land?
• Deze organisatie toch nauw samenwerkt met de kerk op de volgende manier: De priester vertelt de mensen dat seks enkel is bedoeld om ons voort te planten, maar dat als je toch seks heb buiten de voortplanting om, condooms noodzakelijk zijn.
• Ik dit een mooi voorbeeld vind van zoeken naar oplossingen i.p.v. problemen via het denken vanuit een gemeenschappelijke missie (AIDS bestrijding)!