2013 in vogelvlucht!

Een jaartje, 6 bezoekjes uit Nederland , 1tje naar Nederland en een vriendje later..
In deze blog zal ik in twee delen een samenvatting proberen te geven van mijn jaar 2013 in Rwanda!

December 2012: Selene op bezoek met kerst en oud en nieuw
Hoogtepunt: Weerzien met Selene, safari trip en traditionele Schots/Hollandse dansavond op 31 December.
Dieptepunt: Overgeven na (….)dosis Waragi (Ugandese oorlogs gin).
Spannendste moment: 2 uur durende motorrit in Nyungwe Forest langs randje van de afgrond.
Saaiste moment: Stilte voor de storm; op diezelfde motors wachten van 3.30 tot bijna 5 uur ’s ochtends..
Smakelijkste: Pizza van Sola Luna.
Smerigste: Penetrante zweet lucht van de fietstaxichauffeurs

Januari 2013: Ruim 800 Rwandese studenten lesgeven.
Hoogtepunt: Alle 800 studenten komen naar de lessen.
Dieptepunt: Collega’s (mijn eigenlijke doelgroep) komen nauwelijks naar mijn lessen. Maar wel in mijn huis!! En jawel op 4 Januari kwam er ineens nog een Rwandese collega, Felicité genaamd, met matras binnen lopen: “Ik kom voortaan ook bij je wonen, leuk hè?” Sindsdien leef ik in m’n slaapkamer, in huis is het (te) druk. Zo af en toe verdwijnen spullen zoals emmers, pannen, een mes, een hamer, een borstel, op onverklaarbare wijze en keren niet of soms na een half jaar pas weer terug..
Spannendste moment: Kennismakingsspelletjes spelen met mijn 800 Rwandese studenten.
Saaiste moment: Steeds weer meer dan 3 min. op het openen of versturen van een e-mail wachten en zeker 10-15 min. op een Word doc. of foto! Maar op de Iphone meestal minder dan 1 minuut, met veel dank aan Anton en Amber!
Smakelijkste: De chocolade verjaardagscake die ik voor Mary op de barbecue bakte.
Smerigste: De al dagen met poep besmeurde toilet in de bar naast m’n huis (gelukkig heb ik thuis een vieze wc, zonder poep).

Februari: Northern Delight party in Byumba en (bed?)bugs
Hoogtepunt: Gemaskerd bal en boottocht met pelikanen, ibissen en kraanvogels op het meer in Byumba.
Dieptepunt: Onvindbare bugs in m’n slaapkamer die zelfs na het dagelijks in de zon leggen van m’n matras, het dagelijks koken van ALLE beddengoed en kleding en het dagelijks schrobben van de kledingkast, het bed en de vloer (slaaptekort? JA!!!!!) en het met gif sprayen van mijn kamer door de specialist van VSO, nog steeds iedere nacht 20 nieuwe onweerstaanbaar jeukende beten op mijn lijf achter laten en mij na 4 weken tot wanhoop (janken) drijven en bijna terug naar Nederland doen vertrekken..
Spannendste moment: Interactieve werkvormen (zoals groepsdiscussies) aanbieden aan studenten die gewend zijn hun antwoord van het bord te lezen. Waarom reageren ze niet? Is m’n Engels niet goed genoeg? Is m’n Engels te moeilijk? Is m’n vraag te moeilijk?
Saaiste moment: 2 uur wachten op een bus van Byumba naar Kigali en ondertussen ook 2 uur wachten op vis met friet. De friet werd nog gesneden toen de bus aankwam (die hebben we dus nooit gekregen) en de ongefileerde vis arriveerde tegelijk met de bus dus er zat niets anders op dan deze in de bus te ont-graten en eten.
Smakelijkste: de vis
Smerigste: de (bed)bugs

Maart: Na 6 weken jeuk en tranen kwam er een einde aan de bug-epidemie. Een heerlijke paasvakantie met Judith!
Hoogtepunt: De studenten blijken m’n Engels te begrijpen, ze moesten enkel even wennen aan deze werkvorm! Er wordt gediscussieerd en de groepsleiders (jongens) staan op om het antwoord van de groep te vertegenwoordigen! Azizi life met Judith, een dag mee draaien met het dagelijks leven van (70% van) de Rwandezen; werken en leven op het platteland.
Dieptepunt: Nog 2 weken lang jeuk, medicijnen, tranen en slaaptekort vanwege die bugs.
Spannendste moment: Zouden de bugs ooit verdwijnen? Zouden de meisjes/studentes na veel stimulering en gesprekken over het belang van gender balance op een dag ook opstaan om hun mening te geven?
Saaiste moment: Het luisteren naar de soms interessante maar uiteindelijk vooral ellenlange verhalen van een ex-collega.
Smakelijkste: de sambasa visjes bij Inzu lodge en de paaseitjes die Judith meebracht.
Smerigste: de publieke toilet op de pond die tussen Gisenyi en Rusizi vaart.

April: Vooruit met de geit en trip naar Tanzania, eiland Zanzibar met Judith, Uganda, Kampala (hoofdstad) en Murchinsinfalls. .. met Catherine (mijn Canadese VSO collega en vriendin) en Koninginnedag op de ambassade.
Hoogtepunt: De meiden komen nu ook los(ser) in de klas, geweldig om al deze vooruitgang te zien! Jullie doneerden maar liefst 22 geiten, die Judith en ik mochten geven aan 'arme' gezinnen in Savé, bedankt hiervoor! En we genieten een week van het natuurschoon en de verse vis op Zanzibar. Aan het eind van de week heb ik ook nog mijn PADY duikbrevet op zak (al zou ik in Save nooit uit durven leggen wat dat me gekost heeft, ik schaam me behoorlijk en weet niet of het dat waard was).
Dieptepunt: Hoewel het lesgeven aan de studenten geweldig is, ben ik naar Rwanda gekomen om mijn kennis en vaardigheden te delen met mijn collega’s zodat zij daarmee verder kunnen op het moment dat ik vertrek. That’s the VSO spirit! Ik ben hier niet om een baan ‘in te pikken’ dus heb ik dat voor het begin van deze 2e termijn aan mijn directeur geprobeerd uit te leggen en ook mijn VSO leidinggevende heeft dit met hem besproken in een, volgens haar, goed gesprek. Maar helaas.. Kom ik na de vakantie terug staat mijn vak (21 klassen TRC) niet meer op het rooster! De directeur had deze uren (en taak) aan m’n collega’s teruggegeven, zij hadden begrepen dat het werk te zwaar voor me was geweest en ik het niet meer wilde doen dus hadden ze inmiddels zelf een nieuwe jaarplanning gemaakt en lessen voorbereid! Ik hoefde hen niet te komen beoordelen (ze kwamen er zelf wel uit) en bovendien zou dat ook lastig worden omdat men nu zelf zou bepalen waar en wanneer in de week men de TRC lessen zou geven! Ik was met stomheid geslagen.. Ik kon wel janken en dacht dat ik maar beter terug kon gaan naar Nederland! Ja, ik heb een hoop gejankt deze maanden (en daarnaast veel gelachen, een mooi evenwicht).
Spannendste moment: Het resultaat afwachten van mijn gelobby, vertrouwen proberen te kweken voor mijn rol als adviseur/trainer i.p.v. beoordelaar bij het hoofd van mijn afdeling en directe collega’s. Zien of alles met de geitjes verloopt zoals afgesproken in het geitencontract. Het antwoord is; zowat. Aan andere mensen proberen uit te leggen waarom zij geen geitje hebben ontvangen en dat gaat me niet gemakkelijk af. De harde waarheid is dat er niet genoeg geld is om iedereen een geit te geven.
Saaiste moment: Hoewel ik nog wel studenten hielp met lesvoorbereidingen voelde ik me geheel nutteloos gedurende de bijna 2 weken afwachten (wat m'n collega's met mijn expertise wilden doen).
Smakelijkste: De verse vis op Zanzibar en de Hollandse kaas op de ambassade
Smerigste: De mannelijke prostituees van Zanzibar, zeer (b)anaal.

Mei: Dansavond met Catherine in Save, daten met m’n buurjongen en tennismaatje Theo die blijkbaar opgroeide met een Nederlands buurjongetje Benino en zodoende een paar woorden Nederlands spreekt en dol is op pannenkoeken en brood met pindakaas en hagelslag.
Hoogtepunt: M’n collega’s komen naar m’n ‘modellessen’ kijken en vragen me hen bij hun les voorbereidingen te helpen! Binnen een maand stond TRC weer voor 21 klassen op het rooster. Nu kon mijn ‘echte’ werk hier beginnen, joepie!! En een mooiere baan kan ik me niet wensen!
Dieptepunt: Verkeerde uitleg van Rwandese arts in ziekenhuis Butare over veilig gebruik van de anticonceptie pil (“So you want to do Family planning? Start taking a pill every day from today, after 3 days you are safe”)!!! Bijsluiter zonder informatie over veilig gebruik. Na aandringen tot aanvullen van de bijsluiter bij farmacie Bayer, nu een jaar later nog geen inhoudelijke reactie. Na navraag bij Rwandese vriendinnen over pilgebruik hilarische, tegelijk schrijnende anekdotes: “If you wanna play sex, just take 3 pills and you are safe!” “Take a pill the day before, during and the day after having sex.”
Spannendste moment: Na een lange, late discussie in de avond over wat tegen ‘papa Theo’ over onze relatie te zeggen en welke kleding te dragen, de schitterende 8 uur durende motorrit met Theo naar zijn dorp en de uiteindelijke ontmoeting met zijn vader de volgende ochtend.
Pijnlijkste moment: Theo’s ‘genocide verhaal’ horen. (En na 6 uur op de motor nog 2 uur op pijnlijke billen achterop moeten zitten).
Smakelijkste: Zoenen met mijn buurjongen, tennismaatje en nieuwe liefde Theophile.
Smerigste: Lokaal gebrouwen Sorgumbier dat Theo me op mijn eigen aandringen liet proeven!

Juni: Bezoek aan Nederland, Bootrave, Benino, etentjes en borrels met vrienden, nieuwe babies, Awakenings festival!
Hoogtepunt: Alles! Weerzien pap, mam, Roel, Jasmijn, vrienden en familie en oud-collega’s en schoolkinderen en hun ouders en tennismaatjes! Binnen m’n eerste uur in Nederland er samen met Roel achter komen dat hij bevriend is geweest met dezelfde Benino als m’n buurjongen en vriendje Theo, die vroeger Benino’s beste vriendje en buurjongen was!
Dieptepunt: Tijdens inchecken op vliegveld Kigali te horen krijg dat KAYAK je vlucht plots geannuleerd heeft en "U dus NIET naar Nederland vliegt vandaag!" Van je directeur/huisbaas te horen krijgen dat je vriend niet ’s avonds op bezoek mag komen en sowieso niet in je slaapkamer mag komen!
Spannendste moment: Afwachten of KLM die dag nog een vlucht naar Nederland voor redelijke prijs heeft. Date met Benino die kindfoto’s van Theo en hem meebracht!
Saaiste moment: 6 uur wachten op het vliegveld op m’n nieuwe vlucht naar Nederland.
Smakelijkste: Het vliegtuig voedsel; verse, warme, zachte (niet zoete) broodjes met Hollandse kaas. De aardbei- rabarbertaart van mam en het 1e roze wijntje, de mosselen met Juuth, de sushi, de zalm, de bitterballen, ieder ander diner, stuk taart en glas wijn. Wat hebben jullie me verwend in Nederland!
Smerigste: Zien van de film Django Unchained in t vliegtuig.